Cilt: 6 Sayı: 3, 20.12.2022

Yıl: 2022

Araştırma Makaleleri

Derlemeler

Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi'nin amacı; sağlık bakım, uygulama, eğitim ve yönetimine ilişkin tüm alanlarda bilimsel bilgi üretmek ve literatüre katkı sağlamak amacıyla yayın yapmaktır.

Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi’nin kapsamı; sağlık bakım, uygulama, eğitim ve yönetimine ilişkin tüm alanlarda etik kurallara uyumlu olarak hazırlanmış deneysel ve klinik çalışmaları, güncel ve özgün araştırmaları, derleme makaleleri, ayrıca olgu sunumu, meta analiz ve editöre mektup türündeki bilimsel çalışmaları içerir. Derginin hedef kitlesi sağlık bilimleri alanında okuyan lisans ve lisans üstü öğrenciler, çalışanlar ve akademisyenlerdir. 

Makaleler; 11 punto, 1 satır aralıklı ve paragraflar arasında 1 satır olacak şekilde Times New Roman yazı tipi ile yazılmalıdır. Makalenin tamamı, iki yana yasla şeklinde yazılmalı, sayfada 2.5 cm’lik kenar boşlukları bırakılmalıdır. Ana başlıklar koyu ve ilk harfleri büyük olacak şekilde yazılmalıdır. Ondalık sayılar yazılırken virgül değil nokta kullanılmalıdır. Tablolar 10 punto olarak yazılmalı, metin içinde yer almalı ve geçiş sırasına göre numaralandırılmalıdır. Tablolarda dikey çizgiler olmamalıdır. Tablo başlığı tablonun üstünde, tablo numarası içerecek şekilde; tablo adı, kelimelerin ilk harfleri büyük, sonrakiler küçük ve italik olacak şekilde yazılmalıdır. Makalede diyagram, resim, şekil ve grafikler anlaşılır nitelikte, 13x18 cm'den büyük olmayacak şekilde çizilmiş olmalıdır. Şekil başlığı, şeklin altında yer almalı, kelimelerin ilk harfleri büyük, diğerleri küçük yazılmalıdır. Şeklin kaynağı varsa parantez içinde belirtilmelidir. Sayfa sonuna sığmayan şekiller bir sonraki sayfaya yerleştirilmelidir. Şekiller, metnin bütünlüğünü bozuyorsa kaynaklardan sonra verilebilir.
Makalede kaynaklar 10 punto ile yazılmalıdır. Makale; ana metin, şekil, grafik, tablo, fotoğraf, kaynaklar ve ekler dâhil, 20 sayfayı geçmemelidir.

Makaleler; yazarların isim, soyad, unvan, kurum, bölüm/ana bilim dalı, ORCID numarası, şehir, ülke ve iletişim bilgilerinin paylaşıldığı bir başlık sayfası ve yazarların kişisel bilgilerinin ve kurumlarına ilişkin bilginin yer almadığı bir ana metin belgesi olmak üzere iki ayrı Word dosyası şeklinde hazırlanmalıdır.
Yayın Hakkı Devir Formu: Yazarlar, makaleleri yayın için kabul edildiğinde, telif haklarını dergiye devrederler. Bunun için Yayın Hakkı Devir Formunun tüm yazarlar tarafından imzalanması ve dergi e-posta adresine gönderilmesi gerekmektedir. Yayın Hakkı Devir Formu için tıklayınız.
MAKALENİN HAZIRLANMASI
Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi makale yazım kurallarının oluşturulmasında ve makale formatının belirlenmesinde ICMJE tarafından hazırlanan ICMJE-Recommendations for the Conduct, Reporting, Editing and Publication of Scholarly Work in Medical Journals (updated in December 2017 - www.icmje.org) kuralları benimsenmiştir.
Dergiye gönderilen randomize çalışmalar CONSORT (http://www.equator-network.org/reporting-guidelines/consort/), gözlemsel çalışmalar STROBE (http://www.equator-network.org/reporting-guidelines/strobe/), tanısal değerli çalışmalar STARD (http://www.equator-network.org/reporting-guidelines/stard/) sistematik derleme ve meta-analizler PRISMA (http://www.equator-network.org/reporting-guidelines/prisma/), nitel çalışmalar COREQ (http://www.equator-network.org/reporting-guidelines/coreq) ve randomize olmayan/yarı deneysel çalışmalar TREND (http://www.cdc.gov/trendstatement/) kılavuzlarına uyumlu olmalıdır.
Makalenin Hazırlanmasına Yönelik Genel Kurallar
Makaleler; 11 punto, 1 satır aralıklı ve paragraflar arasında 1 satır olacak şekilde Times New Roman yazı tipi ile yazılmalıdır. Makalenin tamamı, iki yana yasla şeklinde yazılmalı, sayfada 2.5 cm’lik kenar boşlukları bırakılmalıdır. Ana başlıklar koyu ve ilk harfleri büyük olacak şekilde yazılmalıdır. Ondalık sayılar yazılırken virgül değil nokta kullanılmalıdır. Tablolar 10 punto olarak yazılmalı, metin içinde yer almalı ve geçiş sırasına göre numaralandırılmalıdır. Tablolarda dikey çizgiler olmamalıdır. Tablo başlığı tablonun üstünde, tablo numarası içerecek şekilde; tablo adı, kelimelerin ilk harfleri büyük, sonrakiler küçük ve italik olacak şekilde yazılmalıdır. Makalede diyagram, resim, şekil ve grafikler anlaşılır nitelikte, 13x18 cm'den büyük olmayacak şekilde çizilmiş olmalıdır. Şekil başlığı, şeklin altında yer almalı, kelimelerin ilk harfleri büyük, diğerleri küçük yazılmalıdır. Şeklin kaynağı varsa parantez içinde belirtilmelidir. Sayfa sonuna sığmayan şekiller bir sonraki sayfaya yerleştirilmelidir. Şekiller, metnin bütünlüğünü bozuyorsa kaynaklardan sonra verilebilir.
Makalede kaynaklar 10 punto ile yazılmalıdır. Makale; ana metin, şekil, grafik, tablo, fotoğraf, kaynaklar ve ekler dâhil, 20 sayfayı geçmemelidir.
Başlık Sayfası
Makalenin başlık sayfası, ana metin sayfasından ayrı olarak hazırlanmalı ve gönderilmelidir.
Başlık sayfasında, makalenin Türkçe ve İngilizce başlığı yazılmalıdır.
Makalenin başlığı, makaleyi yansıtacak biçimde yazılmalı, 12 kelimeyi geçmemelidir.
Başlığın altına yazarların ad, soyad, unvan, kurum, bölüm/ana bilim dalı, şehir ve ülke bilgileri yazılmalıdır.
Tüm yazarların ORCID numarası verilmelidir.
Sorumlu yazarın adı ve iletişim bilgileri (e-mail ve cep numarası) ayrıca verilmelidir.
Çıkar çatışması beyanı
Kurumsal ve finansal destek beyanı
Yazarların makaleye katkıları; Fikir; Tasarım; Denetleme; Kaynaklar; Malzemeler; Veri toplanması; Analiz ve yorum; Literatür taraması; Yazıyı yazan; Eleştirel inceleme
Araştırmanın etik yönü (Etik kurul karar no ve tarih, katılımcı onamı ve kurum iznine ilişkin bilgi)

Ana Metin
Araştırma makalesi; Türkçe ve İngilizce başlık, özet, anahtar kelimeler, abstract, key words, giriş, gereç ve yöntem, bulgular, tartışma, sonuç ve öneriler, kaynaklar bölümlerinden oluşur.
Özet yapılandırılmamış biçimde yazılmalı, 250 kelimeyi aşmamalı, makale hakkında kısa bilgi içermelidir.
Özetin arkasından 3-5 adet anahtar kelime yazılmalı, anahtar kelimeler MeSH (https://meshb.nlm.nih.gov/search) listesinden uygun biçimde seçilmelidir.
Derleme; Güncel konularda, ulusal ve uluslar arası literatür hakkında bilgi veren görüş ve önerilerin paylaşıldığı yazılardır. Türkçe ve İngilizce başlık, özet, anahtar kelimeler, konu ile ilgili başlıklar, kaynaklar şeklinde yapılandırılır.
Olgu sunumu; Alanda önemli klinik ve saha deneyimlerinin paylaşıldığı yazılardır. Türkçe ve İngilizce başlık, özet, anahtar kelimeler, konu ile ilgili başlıklar, kaynaklar şeklinde yapılandırılır.
Editöre mektup; Alandaki herhangi bir konuya dikkat çekmek için ya da dergide yayımlanan makaleler hakkında eleştiride bulunmak ve görüş bildirmek için yazılabilir. Türkçe ve İngilizce başlık, konu ile ilgili başlıklar, kaynaklar şeklinde yapılandırılır.
Kaynaklar
Makalede kaynaklar APA 7 (https://apastyle.apa.org/) stiline uygun olarak yazılmalıdır.

Açık Erişim Politikası

Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi; Budapeşte Açık Erişim Girişimi’nde yer alan, hakemli dergi literatürünün açık erişimli olması girişimini destekler ve yayımladığı tüm yazıları herkesin okuyabileceği ve indirebileceği bir ortamda ücretsiz olarak sunar. Bu bildirgede açık erişim; bilimsel literatürün İnternet aracılığıyla finansal, yasal ve teknik bariyerler olmaksızın, erişilebilir, okunabilir, kaydedilebilir, kopyalanabilir, yazdırılabilir, taranabilir, tam metne bağlantı verilebilir, dizinlenebilir, yazılıma veri olarak aktarılabilir ve her türlü yasal amaç için kullanılabilir olması” olarak tanımlanmıştır (https://www.budapestopenaccessinitiative.org/boai-10-translations/turkish-translation ).

Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi’nde yayımlanan makaleler, yazarına ve esas kaynağına atıfta bulunulduğu sürece, yazarlardan ve yayıncıdan izin almaksızın kullanılabilir.


Etik Politikası

Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi; COPE (Committee on PublicationEthics) tarafından hazırlanan “International Standarts of EditorsandAuthors” başlıklı yönergeyi benimser. Bu doğrultuda derginin yazar, editör ve hakemlerindende yönergeden yararlanılarak hazırlanmış olan aşağıdaki etik sorumlulukları benimsemesini bekler.

Yazarların Etik Sorumlulukları

Araştırma, etik kurallara ve mevzuata uygun olarak yapılmış olmalıdır.
Araştırma sonuçları; uydurma, tahrifat veya uygunsuz veri paylaşımı olmadan doğru biçimde verilmiş olmalıdır.
Araştırma yöntemi, açıkça tanımlanmış olmalıdır.
Yazarlar, araştırmanın orijinal olduğunu, intihal olmadığını ve başka yerde yayınlanmamış olduğunu belirtmelidir.
Tüm yazarlar, gönderilen yayın için ortak sorumluluk almalıdır.
Tüm yazarlar, araştırmaya katkı sağlamış olmalıdır.
Sorumlu yazar, finansal destek ve çıkar çatışmaları ile ilgili açıklama yapmalıdır.
Tüm klinik çalışmalarda Helsinki Deklarasyonu ilkelerine uyulmalıdır.
Araştırmaya katılan katılımcılardan aydınlatılmış onam alınmalı, buna ilişkin bilgi yöntem kısmında verilmelidir.
Deney hayvanı ve hayvan çalışmalarında Laboratuvar Hayvanlarının Bakım ve Kullanım Kılavuzu prensiplerine göre davranılmalıdır.
Etik kurul onayına ilişkin komitenin adı ve kararın sayısı ile tarihi verilmelidir.
Editörlerin Etik Sorumlulukları

Editörler, yayınlanan her türlü araştırmanın sorumluluğunu üstlenir.
Editörler, adil ve tarafsız biçimde, uygun hakem değerlendirme sürecini başlatır ve yürütür.
Editörler, tamamen şeffaf, eksiksiz ve dürüst bir editöryal politika yürütür.
Editörler, yayınlanan araştırmaları kaydetmeli; yayını geri çekme, şüpheli yayın veya yayın hakkında aşırma iddiası gibi durumlarda düzeltme yapmalı ve açıklama yayınlamalıdır.
Editörler, hakemden ya da diğer editörlerden kaynaklanan suiistimalleri takip etmelidir.
Editörler, insanlar ve hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda etik durumu eleştirel olarak değerlendirmelidir.
Editörler; hakemlere ve yazarlara kendilerinden ne beklendiğini söylemelidir.
Editörlerin çıkar çatışmaları ile baş edebilmek için uygun politikaları olmalıdır.
Hakemlerin Etik Sorumlulukları

Hakem, profesyonel sorumlulukları gereğince, derginin amaç ve kapsamına uygun olarak kendisine gönderilen makaleyi değerlendirir.
Kişisel bilgilerini, iletişim bilgilerini ve uzmanlık alanı ile ilgili bilgileri paylaşır ve uzmanlık alanı ile ilgili adil ve doğru biçimde temsil eder.
Hakemler, incelemeyi yapamasalar bile makaleyi değerlendirmeleri ve sonucu bildirmeleri için verilen süre bittiğinde editöre bir yanıt vermelidir.
Hakemler, kendilerine makale değerlendirmek için verilen sürede makaleyi değerlendiremeyeceklerini düşündüklerinde hakemliği reddedebilirler.
Hakemlerin yapacakları ilk iş makaleyi okumak, derginin yayın politikalarını gözden geçirmektir.
Hakemler, derginin izni olmadan yazarlarla doğrudan iletişim kuramazlar.
Hakemler, makalenin değerlendirilmesinde bir başka araştırmacıdan yardım alamazlar.
Hakemlerle yazarlar arasında ırk, din, etnik köken, siyasi görüş, ticari ya da cinsiyetle ilgili konularda ortaya çıkabilecek yan tutmaların (bias) önlenmesi için çift kör hakem değerlendirmesi benimsenir.
Hakemler, makale değerlendirmesini derginin önerdiği formları doldurarak sunar.
Hakemler, yazarlar tarafından okunması için editöre görüş, öneri ve yorumlarını bildirir.
Hakemlerin değerlendirme sonucu kabul/düzeltme/ret ise hakemden tavsiye istenir.

Hakem Değerlendirme Süreci

Dergiye gönderilen makaleler ilk aşamada sekreter tarafından dergi makale yazım kurallarına uygunluğu açısından değerlendirilir. Daha sonra editör ve editör yardımcısı tarafından ön değerlendirmeye alınıp dergi amaç ve kapsamına uygunluğu, etik konular ve intihal durumu ilgili olarak değerlendirilir. Ön değerlendirme sürecinden geçen makaleler inceleme için alan editörüne gönderilir. Alan editörü, yazara doğrudan düzeltme gönderebilir ya da uygun görüyorsa makaleyi çift kör yöntemle en az iki danışma kurulu üyesine gönderir. Danışma kurulu üyeleri, makalelerin konusuyla ilgili uluslararası literatürde yayınları ve atıfları olan bağımsız uzmanlar arasından seçilir. Araştırma makaleleri, istatistiksel açıdan danışma kurulunda yer alan istatistik editörü tarafından değerlendirilir. Yazarlar, danışma kurulu üyeleri ve editör tarafından gerekli görülen düzeltmelerin yapılmasını kabul ederler. Makaleler basıma kabul edildikten sonra yazar sayısında ekleme, çıkarma veya isim sırasında değişiklik yapılamaz.

Değerlendirme süreci devam eden makalelerin, dergi tarafından kabul edilen bir gerekçe olmadan yazarlar tarafından geri çekilmesi durumunda, makale değerlendirme sonucu “ret” olarak kabul edilmektedir. Ayrıca, düzenlemeler için zamanında geri dönüş yapılmaması makale değerlendirme sonucunun “ret” olması için bir neden olarak kabul edilmektedir. Dergiye gönderilen makalelerin ilk değerlendirme süreci 6-10 hafta içerisinde tamamlanmakta ve yazarlara geri bildirim verilmektedir. Değerlendirme süreci sonucunda verilen kararlar; “Minör revizyon”, “Majör revizyon”, “Kabul” ve " Ret” şeklindedir. İlk gönderilme tarihinden itibaren makaleler ortalama olarak bir yıl içerisinde yayınlanmaktadır.

Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi; Budapeşte Açık Erişim Girişimi’nde yer alan, hakemli dergi literatürünün açık erişimli olması girişimini destekler ve yayımladığı tüm yazıları herkesin okuyabileceği ve indirebileceği bir ortamda ücretsiz olarak sunar. Bu bildirgede açık erişim; bilimsel literatürün İnternet aracılığıyla finansal, yasal ve teknik bariyerler olmaksızın, erişilebilir, okunabilir, kaydedilebilir, kopyalanabilir, yazdırılabilir, taranabilir, tam metne bağlantı verilebilir, dizinlenebilir, yazılıma veri olarak aktarılabilir ve her türlü yasal amaç için kullanılabilir olması” olarak tanımlanmıştır (https://www.budapestopenaccessinitiative.org/boai-10-translations/turkish-translation ).

Dergimiz; Türk Medline, Sobiad Atıf Dizini, Türk Eğitim İndeksi, Türkiye Atıf Dizini (Turkiye Citation Index)' te taranmaktadır.


Dergimizin Önceki Editörleri:

2017-2019: Doç. Dr. Rıdvan Karabulut


Dr. Öğr. Üyesi Elif Tuba KOÇ, aniden aramızdan ayrıldığı güne kadar, dergimize Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği alanında alan editörü olarak önemli katkılar sağladı. Onun çaba ve gayretini, değerli emeğini ve aziz hatırasını saygı, sevgi ve özlemle anıyoruz.